Wie zelf (extra) pensioen wil opbouwen voor later kan kiezen voor beleggen, waarbij het vermogen is belast in box 3, of een fiscaal vriendelijke pensioenrekening.
Het kabinet-Rutte heeft plannen om beleggen in box 3 fors hoger te belasten vanaf 2022.
Business Insider bekeek wat de consequenties zijn als je zelf pensioen wil opbouwen voor later en een uitkering van 2.100 euro per maand nastreeft.
Er is veel te doen om de pensioenen in Nederland. Werknemers die aangesloten zijn bij pensioenfondsen krijgen te maken met een nieuw stelsel, waarbij ze afhankelijker worden van de beurs.
Maar ook voor iedereen die zelf pensioen opbouwt, als werknemer of zelfstandig ondernemer, verandert er het nodige de komende jaren.
Bouw je individueel een pensioenpotje voor later op, dan heb je in de praktijk twee smaken: je kunt beleggen en vermogen opbouwen dat belast wordt in box 3 van de inkomstenbelasting, of je kiest voor een fiscaal voordelige opbouw van vermogen (lijfrentebeleggingsrecht), waar vervolgens bepaalde verplichtingen aan vastzitten.
Zelf pensioen opbouwen: box 3 of fiscaal voordelige constructie
In box 3 betaal je jaarlijks boven de vrijstelling van bijna 31.000 euro per persoon belasting over spaargeld en beleggingen. Dat drukt het netto rendement van vermogen dat je opbouwt in box 3.
Hier staat tegenover dat vermogen dat je in box 3 hebt staan, tegen de tijd dat je met pensioen gaat niet onderworpen is aan de inkomstenbelasting in box 1. Je kunt ook volledig zelf bepalen hoe en wanneer je dit vermogen aanspreekt.
De tegenhanger van box 3 is de opbouw van pensioen via een afgeschermde beleggingsrekening. Het geld dat je belegt is dan in de opbouwfase vrijgesteld van de vermogensbelasting in box 3. Daar staat tegenover dat je de plicht hebt om het opgebouwde vermogen in een uitkeringsproduct te stoppen als je met pensioen gaat.
Zo'n uitkeringsproduct wordt aangeboden door een verzekeraar of bank. Je krijgt hiermee gedurende een zelf te bepalen periode, bijvoorbeeld 20 jaar, een vaste uitkering per maand.
De uitkering is een bruto uitkering die wordt belast bij de inkomstenbelasting in box 1.
Fiscaal voordelig in deze opzet is ook dat je de bedragen die je inlegt in de opbouwfase als aftrekpost mag opvoeren bij de jaarlijkse aangifte van de inkomstenbelasting. Hiervoor geldt wel dat je een aantoonbaar pensioengat moet hebben. Hoe dat zit, kun je hier lezen.
Wie staat voor de keuze tussen vermogen voor later opbouwen via box 3 of via een fiscaal vriendelijke opbouw, krijgt vanaf 2022 waarschijnlijk te maken met een belangrijke verandering. Het kabinet-Rutte wil namelijk de belastingheffing in box 3 zo aanpassen dat de belastingdruk op beleggen zeer fors zal stijgen. Lees hier hoe de plannen precies in elkaar zitten.
Rekenvoorbeeld: fiscaal gunstig beleggen voor een uitkering van €2.100 per maand
Om te kijken waar je op moet letten bij de beslissing om zelf pensioen op te bouwen in box 3 of via een fiscaal vriendelijke opbouw hebben we een rekenvoorbeeld gemaakt.
Stel je begint op tijd en zet vanaf 27-jarige leeftijd maandelijks een bedrag opzij via een voor je pensioen gereserveerde beleggingsrekening. Je kiest voor de fiscaal vriendelijke constructie en betaalt geen vermogensbelasting in box 3.
Als je 300 euro per maand reserveert en de inleg van in totaal 3.600 euro per jaar als aftrekpost gebruikt bij de inkomstenbelasting in box 1, kun je dit fiscale voordeel ook weer benutten om in het volgende jaar nog wat meer in te leggen. Dan is het mogelijk om bijvoorbeeld op een inleg van 410 euro per maand uit te komen.
Beleg je 410 euro per maand veertig jaar lang belastingvrij tegen een rendement van 5 procent per jaar, dan kom je uit op een eindbedrag van ongeveer 610.000 euro. Dat kun je hier uitrekenen met een tool van de site berekenhet.nl.
Dit bedrag moet je vervolgens in een uitkeringsproduct stoppen bij een verzekeraar of bank. Wat dat kan opleveren kun je onder meer nagaan met een tool van financiële vergelijker MoneyWise.
Wil je 20 jaar lang een vaste uitkering op basis van 610.000 euro, dan levert dit momenteel een bruto maanduitkering op van ongeveer 2.800 euro. Daar moet dan nog wel belasting over worden betaald, zodat je netto ongeveer 2.100 euro per maand overhoudt.
We vatten dit samen in de onderstaande punten:
- Inleg €300 per maand in geblokkeerde pensioenrekening is aftrekbaar in box 1 van de inkomstenbelasting. Als het fiscale voordeel ook wordt belegd kan de inleg naar €410 per maand.
- Inleg €410 per maand gedurende 40 jaar, vrijgesteld van vermogensbelasting in box 3, levert bij een rendement van 5% per jaar in totaal €610.311 op.
- Vermogen van €610.311 gaat in een uitkeringsproduct dat een bruto uitkering van €2.800 per maand oplevert gedurende 20 jaar.
- Netto uitkering na belastingheffing in box 1 is ongeveer €2.100.
Vermogen opbouwen via box 3
Hoe kun je dit vergelijken met beleggen via box 3?
Stel je kiest ook voor een inleg van 300 euro per maand gedurende veertig jaar. Er zijn nu twee verschillen: de inleg is niet fiscaal aftrekbaar in box 1 én het vermogen dat je opbouwt is belast in box 3 zodra je de vrijstelling van ongeveer 31.000 euro overschrijdt.
Als je dit doorrekent volgens het nieuwe belastingregime dat het kabinet vanaf 2022 wil opleggen – met de zwaardere belasting van beleggingen in box 3 – kom je uit op een eindsom van ongeveer 327.000 euro. Dus bijna de helft minder dan in de fiscaal vriendelijke opbouwconstructie!
Maar wat gebeurt er in de uitkeringsfase? Stel je besluit je persoonlijke pensioenpot in 20 jaar op te maken, waarbij je in de uitkeringsfase jaarlijks nog een rendement van 2 procent probeert te halen.
Via deze tool van berekenhet.nl kun je nagaan dat als je het totale vermogen op deze manier in iets meer dan 20 jaar opsoupeert, het mogelijk is om een uitkering van ongeveer 1.550 euro per maand te halen. Let wel, je betaalt dan jaarlijks nog steeds vermogensbelasting in box 3, maar het geld dat je aan de vermogenspot onttrekt is niet belast in box 1.
Per saldo kom je dus zo'n 450 euro per maand lager uit in deze variant vergeleken de fiscaal vriendelijke opbouwconstructie. Samengevat:
- Inleg €300 per maand via box 3 gedurende 40 jaar.
- Bij rendement van 5% per jaar kom je, na aftrek van vermogensbelasting (plan Rutte vanaf 2022), op een totaal vermogen van €326.843 na 40 jaar.
- Als je op het vermogen in de uitkeringsfase 2% rendement per jaar haalt en het bedrag in 20 jaar opsoupeert, kun je een uitkering van ongeveer €1.550 per maand doen.
Rest nog de vraag: wat moet je doen om in box 3 op een netto uitkering van €2.100 per maand uit te komen, dus vergelijkbaar met de fiscaal gefaciliteerde constructie?
Stel je verhoogt de maandelijks inleg naar 410 euro, dus je legt 110 euro per maand meer in dan de 300 euro uit het bovenstaande voorbeeld. Let op: die 110 euro moet je gewoon aan je spaargeld onttrekken; je kunt hem niet 'gratis' erbij krijgen via de belastingaftrek, zoals in voorbeeld van de fiscaal vriendelijke opbouwregeling.
Met 410 euro per maand kun je in veertig jaar bijna 437.000 euro opbouwen bij een rendement van 5 procent per jaar als het vermogen belast is in box 3. Maak je dit bedrag in twintig jaar op, dan kun je je een maandelijkse uitkering van 2.100 euro veroorloven.
Je moet dus in de opbouwfase in veertig jaar tijd bijna 53.000 euro extra inleggen om hetzelfde te bereiken met pensioenopbouw in box 3 als met de fiscaal voordelige opbouw via een aparte pensioenrekening.
